Weer tot elkaar komen….

Het is onvermijdelijk dat we in ons liefdesleven moeilijke periodes kennen. Er dienen zich voortdurend, soms ongemerkt, veranderingen aan in ons leven die van invloed zijn op ons psychisch en geestelijke evenwicht. We zijn onvrede gaan ervaren met ons werk, er is een  kind geboren, het gaat financieel niet lekker, er zijn problemen in de familie of er zijn maatschappelijke spanningen. Zaken die om aanpassing, uitwisseling en met name om aandacht vragen. Hoe prettig kan het dan zijn als we elkaar kunnen blijven ondersteunen en samen zijn in een fase die soms zelfs uitzichtloos lijkt te zijn. Wat heerlijk is het als we open en in vertrouwen kunnen blijven onderzoeken wat aan de orde is, wat zich in ons of tussen ons wil realiseren.

Helaas werkt het in een tijd waarin we ook nog eens zwaar maatschappelijk onder druk staan, zoals nu, vaak niet zo. Als we een moeilijke fase niet beschouwen als een symptoom van iets onderliggends dat om onze aandacht vraagt, dan kunnen we gemakkelijk in een geïrriteerd of zelfs agressief gedrag terecht komen. Iets dat we collectief konden waarnemen rond het corona-virus.
Op persoonlijk niveau leeft er als het ware een ‘lastige vraag’ in ons die we er mogelijk onder proberen te houden, maar als we haar geen aandacht geven en pogen te beantwoorden, gaat de vraag ons of onze relatie bepalen.

Het is eigenlijk wonderlijk dat als we onze geliefde het meest nodig hebben of als we ruimte dienen te scheppen voor datgene dat kenbaar wil worden in ons, dat we vaak juist verkrampen. We worden gehaast, gaan sneller reageren op onze omgeving, ons hoofd laten we overlopen, we worden gestrest. Niet bepaald hulp om met een situatie om te gaan die vraagt om verbinding, contact, aandacht en onze aanwezigheid.

We ego-centreren meestal als het wat moeilijker wordt in ons leven. We kunnen geneigd zijn om ons alleen op de symptomen te gaan richten in plaats van toe te laten en te onderzoeken wat zich wil manifesteren in ons of in onze relatie.

Positieve aandacht is een vorm van zachte aanraking, van verbinden met wat is. We verblijven uitnodigend met onze vraag en we leven, zoals Rilke zo mooi verwoordde, naar het antwoord toe.

Het is vanzelfsprekend dat we onze geliefde niet altijd een even tof, toegankelijk en empathisch wezen vinden. Hij blijft maar een onhandige stuntel op zoveel terreinen en is eigenlijk altijd maar (met zichzelf) bezig. Zij blijft maar hameren op zijn tekortkomingen en wil dat hij verandert. Hij gaat zich terug trekken of probeert juist erg zijn best te doen (wat het ook weer net niet is) en zij wordt verbaal agressief. Je kent vast een eigen script hoe jullie uit elkaar kunnen drijven.

Tekening Albert Hennipman

Maar de vraag is hoe kun je weer naar elkaar toe groeien als je uit elkaar bent gedreven en je weet van binnen dat die beweging naar de ander eigenlijk nodig is? Zoals we allemaal wel hebben ervaren, lossen zaken zich ook op in de tijd, maar dan is er dus ook tijd nodig. Tijd kan een vriendelijke helper zijn als er iets geheeld moet worden of als er nieuw vertrouwen moet worden opgebouwd.

Als er een schending van vertrouwen is geweest en geheimen aan het licht zijn gekomen dan kunnen negatieve gevoelens makkelijk vastgezet worden in wrok en dan is het moeilijk de ander weer als seksueel aantrekkelijk te zien of hem/haar gevoelsmatig toe te laten. En ja, dan is tijd onze vriend. Maar als we durven te erkennen dat we dingen onder het mom van ‘het zal wel tijd nodig hebben’ voor ons uit hebben geschoven, dan hebben we een kans laten liggen om tot helderheid te komen met onszelf en onze geliefde.

Op de weg naar elkaar toe is het echt nodig dat we zonder oordeel en verwijt en met een open blik onderzoeken wat er ‘speelt’ tussen ons, in ons. En dat is een kunst. We zijn geneigd causaal te denken en onze eigen onvrede te koppelen aan een ander of aan een oorzaak (vaak ook weer de ander). En voor je het weet zit je in elkaar verweven en ben je bezig de ander te overtuigen van de oorzaken die jij meent te zien. Het is niet erg om te verschillen van inzicht, de ander leeft in een andere realiteit, bezit een andere levenswaarheid. Accepteer als eerste de verschillen tussen jullie. En accepteer de pijn die het kan oproepen dat jullie echt anders zijn. Als je dat niet doet dan wil je de ander over de pijn heen gaan bepalen en manipuleren. Het doorvoelen dat je in essentie alleen staat is van ongekend grote waarde. Doe je dat dan ben je ten diepste vrij en zet je de ander vrij.

 Als jij er geen kwestie van maakt om gelijk te krijgen dan kun je gewoon open aangeven wat het gedrag van je partner voor effect op je heeft, wat je mist in de relatie, waar je eigenlijk naar verlangt. Ik gebruik het woord ‘open’ om aan te geven dat je niets opeist en er niet meteen van uitgaat dat wat je wenst werkelijkheid zal worden. Je vertelt uitsluitend in alle vrijheid hoe het met jou ervoor staat. Als een open gesprek echt vrij blijft, zonder verwijt en dus zonder dat de ander in de verdediging hoeft te schieten, kan het ook praktisch worden, oplossingsgericht zijn. Je kunt samen gaan zoeken naar aanpassingen in de praktijk.

We zijn vaak geneigd om te lang door te praten terwijl het al mogelijk is in het gesprek om in de concreetheid veranderingen door te voeren. Zoals een dag minder werken, een creatief project voor jezelf, meer praktische aandacht en ondersteuning bij de opvoeding van de kinderen, een leertraject, een korte of lange periode voor jezelf. Je zult merken dat als je zo praktisch gericht bezig gaat dat er een punt komt dat je voelt dat het ‘klopt’. Dat jullie oprecht hebben gezocht naar aanpassingen en dat die in het hier en nu voldoen en waar zijn. Dat is altijd opluchtend en die opluchting is een kenmerk van de juistheid ervan. Als een ‘moeilijk gesprek’ niet opluchtend is, dan is dat vaak een teken dat er nog iets niet is uitgesproken.

In een open gesprek hoeven we dus ook niet bang te zijn dat we de ander kwetsen, want we vertellen alleen hoe het er bij ons voor staat. Het kan natuurlijk zijn dat de ander zich door onze zelf-standige verklaringen bedreigd voelt of bang wordt, maar daar kan hij/zij dan weer over vertellen zonder dat de angst of de bedreiging meteen weggenomen hoeft te worden. In een open gesprek doen we beiden ons uiterste best om niet in te haken.

Onszelf ken-baar maken is beslist geen geringe zaak.

tekening Albert Hennipman